avşarlar ve dadaloğlu...

AHMET Z. ÖZDEMİR

AVŞARLAR VE DADALOĞLU / ARAŞTIRMA / ÜRÜN / 2007 / 476 sayfa

İlk basımı 1985 yılında yapılan kitabın çok iyi bir araştırma kitabı olduğunu belirtmek isterim. Bunun en büyük sebebini yazar önsözde belirtmektedir. Bir Avşar olarak Avşar’ın derdini bildiğini söylemektedir.

Yazar kitabına önce Avşar /Afşarları tanıtarak başlamaktadır. Avşarların en büyük özelliği olan konar-göçer yaşamlarını anlattığı Göçebelik maddesine geçer. Sonra bu göçmen topluluğun en büyük sorunu olan İskân (Yurtlandırma, Yerleştirme) maddesine geçer. Zorunlu iskân Avşar’ların ve onun gibi yaşayan toplulukların en büyük sorunudur.

Kitabın ikinci bölümü Dadaloğlu’nun Hayatı ve Kaynakların İncelenmesi bölümüyle başlar. Yazar Dadaloğlu hakkında yayınlanan hemen hemen her eseri incelemiştir. Hangi kitapta hangi eksiklerin, hangi hataların yapıldığı konusunda bilgiler verilecektir.

Üçüncü Bölüm Dadaloğlu hakkındaki bilenenlerin detaylı araştırılmasıdır. Yazar bu konuda da diğer kitaplarda ve bilgilerdeki eksiklikleri daha net ortaya koyacaktır.

Dördüncü Bölüm Dadaloğlu’nun Sanatı ve etkilendiği konular üzerine kısa bir yazıyla başlar. Sonra Dadaloğlu Şiirleri Konu ve Öz Yönünden (*Kavga, Yiğitlik ve İskân İle İlgili Şiirler, ** Yurt Güzellemeleri ve Sosyal Konuları İçeren Şiirler, *** Sevgi Üzerine Söylediği Şiirler) Biçim Yönünden, Dil ve Söyleyiş bölümleriyle detaylı olarak incelenecektir.

Beşinci Bölüm ise Dadaloğlu Şiirlerine ayrılmıştır.

Kitabın sonuna ek olarak Avşarların Kısa Tarihi, Avşar Göç Yolları ve Avşar Obaları ve Yerleştikleri Köyler maddeleri ilave edilecektir.

Kitabın en güzel yanı ise kitapta yer alan şiirlerin tek tek ele alınarak şiir hakkında bilgi verilmesidir. Bu çalışmalar çok detaylı ve güzel yapılmıştır.

Kitaptan bir sevda şiirini buraya aktaralım:

UYANIP SOHBETE BAŞLAMAK GEREK

Şu yalan dünyaya geldim geleli

Giyinip kuşanıp işlemek gerek

Cahil yâr sevenin uykusu gelmez

Uyanıp sohbete başlamak gerek

Münafıklar var da burada duyarlar

Duyarlar da birbirine koyarlar

Şöylesi güzele nasıl kıyarlar

Güzeli gül gibi beslemek gerek

Ne güzel yetmiş de dostumun bağı

El sürüp gülleri dermenin çağı

Sıra sıra olmuş yanakta beni

Öperken onları dişlemek gerek

Dadaloğlu’m der de bahar yaz gelir

Bizim göle ördeğinen kaz gelir

Bu gün kış da yarın bahar yaz gelir

Yiğit yâr koynunda kışlamak gerek

Sf:397

      

Taylan Köken