cennetin dibi...

GÜNDÜZ VASSAF
CENNETİN DİBİ / ARAŞTIRMA / İLETİŞİM / 1999 / 246 sayfa

Modern Zamanlarda Eğlencelik Hayat alt başlığı altında yayınlanan kitapta Gündüz Vassaf hocamız mizahi diliyle, modern zamanların insan üzerinde yaratmış olduğu neticeleri gözler önüne seriyor. Cennetin Dibi’nde, aslına bu cenneti ya da yaratılmış olan “Yalancı cenneti” eleştiriliyor.

 

Bu kitap okununca gerçek hangi gerçek, kurgu hangi kurgu sorularını soracaksınız. Bu da hocanın, bilgisinden, usta kaleminden kaynaklanıyor.

 

Kitaptan çok birkaç alıntı yapacağım. Ama şöyle diyebilirim ki kitabın yarısının altı çizilidir…

Akıl kendi kendinin yeridir

ve kendi başına

Cehennemi cennete

cenneti cehenneme

çevirebilir

 

Şeytan, John Milton

*

Zehri yaratan, panzehiri de bulmanın ustasıdır. Ben de “saf değiştirip” bu kez bir danışma şirketi açtım. s.37

*

“Hapishaneler yasa taşlarıyla, kerhaneler ise din tuğlalarıyla inşa edilir.” William Blake s.46

*

Her ne kadar dinler ve devlet ölü sahibine, cenazesini şu ya da bu şekilde kaldırmasına ilişkin yükümlülükler getirse de her zaman herkes otoritenin buyruğuna uymuyor. İster sapıklık deyin, ister saplantı, ister aşk ya da özgürlük, ölülerini saklayanlar, onlarla birlikte yaşayanlar var içimizde. s.49

Ölülerle birlikte yaşamanın, birçok başka toplumda yeri var; ölüleri çıkarıp belli bir günde onları yaşıyormuş gibi sofraya davet etmenin, sokaklarda dolaştırmanın törenleri yapılmaktadır. Çatalhöyük’te Neolotik dönemde evin içine gömülüyor, ölüyle birlikte yaşanmıyor muydu? Batı toplumlarına, Doğu’nun ilk kültürel ihracı ölü adetleri olamaz mı?

*

“İnsan, tarihi kendisinin seçmediği koşullarda yaratır.” Marks, s.67.

*

Kendisi de gazete sahibi olan rahmetli dayım Zekeriya Bey, “Gazetede bir haber çıkmasını istemiyorsan kimi arasın?” diye sormuştu bir sohbetimizde. “Tabi Yazı İşleri Müdürünü” cevabıma, “Ne o, ne sahibi, ne cumhurbaşkanı, ne de içişleri bakanı. Bütün kapitalist ülkelerde basında en çok sözü geçen Reklam Müdürüdür,” diye karşılık vermişti. s.77.     

*

Kadın niçin bekâretini teslim ettiği erkeği hiç unutmaz ve onu hayatı boyunca hayal eder, sever? Ve tersine niçin erkek ilk beraber olduğu kadını önemsemez düşündün mü hiç? Çünkü cinsel ilişkide erkek kadını mükemmelleştirirken, kendisi eksilir. Ve tabii ki erkekler kendisini eksilteni unuturken kadınlar mükemmelleştireni hatırlar. s.112

*

Çağdaşlık sözcüğü beni her zaman ürkütür. Tarihimizi, geleneklerimizi yok etmek, kafalarındaki geleceğe göre “Yeni İnsan” yaratmak isteyenler hep bu deyimi kullanır. Bir de çağdaşlaşmak Batılılaşmak anlamına geliyor tabii. Amerikalılar neden hiç çağdaş olmaktan söz etmez? s.190.

Taylan Köken