levni ve surname...

ESİN ATIL

LEVNİ VE SURNAME / ARAŞTIRMA / KOÇ K./ 1999 / 247 sayfa

Levni’nin Surnamesi Bir Osmanlı Şenliğinin Öyküsü alt başlığıyla Koç Kitaplığı tarafından yayınlanmıştı. Bu kitabı fiyatından dolayı yayınlandığında alamamıştım. Daha sonra İstanbul Kitap fuarında (biraz da ısrarlarımla) ciddi bir indirim yapılmıştı ve hemen temin etmiştim.

Surname  Lale Devri de denilen III. Ahmet Döneminde (1703-1730) dört şehzadesinin 15 gün, 15 gece süren sünnet şenliğinin resmedilmesidir. Osmanlı’da bir daha bu kadar muhteşem bir törenin yapılmaması bu kitabın önemini daha da arttırmaktadır.

Türk-İslam sanat tarihçisi olan Esin Atıl kitabın tasnifini yapmış, ilave detaylı yazılar ile resimleri açıklayarak konuyu, dönemi ve şöleni tüm detayları anlamamızı sağlamıştır. Surname’nin yaratıcısı ise Levni’dir. Levni Çelebi sarayın başressamıdır. Edirne’den saraya gelen Levni (Abdülcelil Çelebi gerçek adıdır) nakkaş olarak çalışmaya başlamış, daha sonra saz geleneğinde ustalaşmış, sonra portre ressamı olmuştur. Şiirler de yazmış olan bu sanat adamı Surname’yi 10 yıl gibi bir sürede tamamlamıştır.

Değerli bir Osmanlı eserinin izahatlı olarak bir kitap olması bence önemini bir o kadar daha arttırmaktadır. Çünkü böyle basılı pek kitabımız yoktur.            

Taylan Köken